Oczywiście problemy ekonomiczne są ważne, ale nie one są kluczem do klęski komunizmu. Nawet jeżeli się nam nie uda reforma gospodarcza, to my i tak do komunizmu nie wrócimy. Spróbujemy drugi raz, trzeci raz, ile razy będzie trzeba. Jest coś głębszego w tym odejściu od komunizmu i wydaję mi się, że nie trzeba absolutyzować problemów ekonomicznych, aczkolwiek trzeba powiedzieć, że one są bardzo ważne. Proszę, może powiem trochę patetycznie, ale ludzie decydowali się na więzienia, na obozy nie po to, żeby móc chleb posmarować masłem. Były głębsze powody, gdzie oni się na to decydowali. I w wyniku tych czterdziestu lat walki z komunizmem Europa Środkowa i Wschodnia dorobiła się czego? Nędzy ekonomicznej i paru nazwisk, które [00:05:00] są męczennikami i wielu milionów, które poginęły w obozach koncentracyjnych. I czas się zapytać, czy oni są Europejczykami, czy nie? Jeżeli tak, to powrót do Europy jest podwójny. My, wracamy do Europy techniki, a Europa techniki powinna także wrócić do Europy, która w tym samym czasie rodziła się w środku i na Wschodzie.
Of course economic problems are important, but they are not the key to communism’s defeat. Even if our economic reforms don’t succeed, we still will not return to communism. We will try a second time, a third time, as many times as it takes. There is something deeper in this move away from Communism, and I think we should not absolutize economic problems, even if they are admittedly very important. Please, I might be putting this rather pathetically, but people decided to be sent to prison and to the camps not so that they could butter their bread. There were deeper reasons that motivated them to do this. And what did Central and Eastern Europe gain from this forty-year struggle with Communism? Economic misery, a few names known as martyrs, and many millions who died in concentration camps. And it’s time to ask: are they Europeans, or are they not? If they are, then the return to Europe is a double one. We are returning to the Europe of technology, and the Europe of technology must also return to the Europe that was born at the same time in the continent’s center and East.
